Świętowaliśmy 80-lecie Kopca Wyzwolenia

Mija 80 lat odkąd usypany został Kopiec Wyzwolenia – miejsce szczególne dla Piekar Śląskich, ale też dla całego regionu. Dziś uroczyście świętowaliśmy rocznicę jego powstania, a także 70-lecie nadania praw miejskich. Obchody odbyły się pod honorowym patronatem Prezydenta RP Andrzeja Dudy.

To było wielkie wydarzenie dla naszego miasta. 24 czerwca w Piekarach Śląskich odbyły się obchody 80-lecia Kopca Wyzwolenia połączone z jubileuszem 70-lecia nadania praw miejskich. Patronat nad uroczystościami objął Prezydent RP Andrzej Duda.

Świętowanie rozpoczęło się od inscenizacji historycznej z 1922 roku w ramach obchodów 95. rocznicy powrotu części Górnego Śląska do Polski: „Powitanie przez Wawrzyńca Hajdę wraz z powstańcami śląskimi i mieszkańcami Piekar Śląskich gen. Stanisława Szeptyckiego wraz z Wojskiem Polskim”. Inscenizacja oparta była na chwili witania przez niewidomego Wawrzyńca Hajdę, zwanego „Śląskim Wernyhorą”, Wojska Polskiego w Piekarach Śląskich, na czele którego symbolicznie wjechał na koniu generał Stanisław Szeptycki. Było to 26 czerwca 1922 roku.

Uczestnicy obchodów wzięli udział w mszy świętej polowej pod Kopcem Wyzwolenia z udziałem pocztów sztandarowych, żołnierzy z 34. Śląskiego Dywizjonu Rakietowego Obrony Powietrznej w Bytomiu, grup rekonstrukcyjnych oraz chóru i Orkiestry Wojskowej z Bytomia.

Uroczystości oficjalne zgromadziły wielu znakomitych gości, ale też mieszkańców Piekar Śląskich, a także miast z całego regionu. Wciągnięta została flaga państwowa na maszt i odegrany hymn Polski oraz hejnał miasta. Następnie wysłuchaliśmy odczytanych listów, m.in. prezydenta RP Andrzeja Dudy i premier Beaty Szydło oraz przemówień: Michała Wójcika – Sekretarza Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, Jarosława Wieczorka – Wojewody Śląskiego oraz Sławy Umińskiej-Duraj – Prezydent Piekar Śląskich.

– Kopiec Wyzwolenia to spektakularny symbol bohaterskiego, zwycięskiego Śląska. To znak patriotyzmu i wierności mieszkańców tej ziemi wobec Rzeczypospolitej – napisał prezydent Duda.

 – Miejsce, w którym się znajdujemy, jest symbolem pamięci i tożsamości. Początkowo jako grobowiec, znak czci i przywiązania do zmarłego. Następnie jako godło, emblemat. Proponuję na krótką chwilę wspiąć się na Kopiec, u którego stóp dziś jesteśmy. Co ujrzymy z góry? Bazylikę kryjącą w sobie cudowny obraz Madonny, kominy i szyby kopalni, widzimy też wieżowce i rozwiązania infrastrukturalne. W oddali rysują się szczyty Beskidów i Tatr. Przez tak rozległą panoramę piekarski Kopiec jawi się nam jako kwintesencja Śląska. Nie wolno nam jednak zapomnieć, że nasza Mała Ojczyzna była pograniczem – miejscem styku narodów, kultur, religii. Konsekwencją tego jest śląska otwartość połączona z wyjątkową dbałością o własną tożsamość. W tej perspektywie Kopiec Wyzwolenia jest miejscem niezwykle istotnym na mapie polskich symboli narodowych. Jest punktem odniesienia, w oparciu o który identyfikujemy się jako piekarzanie, Ślązacy, jako Polacy – powiedziała w swoim przemówieniu prezydent Piekar Śląskich Sława Umińska-Duraj.

Prezydent skierowała podziękowania do Prezydenta RP Andrzeja Dudy za objęcie uroczystości honorowym patronatem, podziękowała również służbom mundurowym za ubogacenie obchodów, Stowarzyszeniu Na Rzecz Zabytków Fortyfikacji „Pro Fortalicium” za przygotowanie rekonstrukcji historycznych oraz wszystkim obecnym za udział w obchodach.

 – Ten dzień jest wyjątkowy. Przyszło wiele osób. Dziękuję za to każdemu z osobna. Bo przecież jak mówił papież Jan Paweł II – naród, który nie pamięta o swoich korzeniach nie ma żadnej przyszłości. To miejsce nie zostało wybrane przypadkowo. To jest najbardziej śląskie ze śląskich miejsc. Serce Śląska. To tutaj z wysokości Kopca można dostrzec najdalsze zakątki regionu, z drugiej strony sanktuarium. To miejsce magiczne. W latach 30. przywożono tu ziemię z różnych części Śląska. To mieszkańcy różnych części naszego kraju usypywali ten Kopiec. Wielu z tych powstańców, którzy usypywali Kopiec, zostało zamordowanych w czasie wojny. Niemcom przeszkadzał Kopiec. Ale ostał się – powiedział Michał Wójcik – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości.

Niezwykle podniosłym momentem obchodów był Apel Pamięci i salwa honorowa Wojska Polskiego. W dalszej części poszczególne delegacje złożyły wiązanki kwiatów pod tablicą upamiętniającą bohaterów powstań śląskich. Wspólne odśpiewanie „Roty”, występ chóru „Halka” z Kozłowej Góry i defilada zakończyły uroczystości oficjalne.

Mnóstwo pozytywnych emocji wywołały wśród gości i mieszkańców występy orkiestr: Orkiestry Wojskowej z Bytomia i Orkiestry Komendy Wojewódzkiej Policji w Katowicach. Zespoły zaprezentowały patriotyczne i współczesne utwory. Marszowy krok, dynamiczna muzyka, pięknie zagrane piosenki i umundurowanie zrobiły ogromne wrażenie na wszystkich przybyłych na obchody pod Kopcem.

To jednak nie jedyna atrakcja przygotowana po uroczystościach oficjalnych. Kolejne czekały na przybyłych podczas „Pikniku Militarnego”. Impreza była gratką nie tylko dla miłośników militariów. Na pikniku pojawiły się całe rodziny z dziećmi, które także z zainteresowaniem oglądały sprzęt wojskowy.

Uczestnicy mogli zobaczyć pokazy grup rekonstrukcyjnych (z użyciem sprzętu i pojazdów wojskowych oraz środków pirotechnicznych), w tym dwie rekonstrukcje historyczne: „III Powstania Śląskie” i pokaz kawalerii 3. Pułku Ułanów Śląskich – wystąpili członkowie Stowarzyszenia Na Rzecz Zabytków Fortyfikacji „Pro Fortalicium”. Były również: pokaz czołgu PT-16, transportera opancerzonego ROSOMAK oraz opancerzonego pojazdu rozpoznawczego BRDM-2, pokazy dynamiczno – statyczne wojsk specjalnych wraz ze sprzętem bojowym i prezentacja pojazdów militarnych i wyposażenia wojskowego następujących grup: 34. Śląski Dywizjon Rakietowy Obrony Powietrznej w Bytomiu, 5. Tarnogórski Pułk Chemiczny, 3. Pułk Ułanów Śląskich (grupa rekonstrukcyjna), Muzeum Techniki Wojskowej im. Jerzego Tadeusza Widuchowskiego w Zabrzu, Stowarzyszenie Pasjonatów Wojskowości „Kompania Bytom”, Straż Graniczna w Katowicach – Pyrzowicach.

Ponadto można było zwiedzić wystawy historyczne: dotyczące dziejów Kopca Wyzwolenia i wystawę z Muzeum Powstań Śląskich ze Świętochłowic. Zorganizowano turniej gier planszowych, quiz o tematyce wojennej i wojskowej oraz kiermasz militarny. Wiele było atrakcji wojskowych, kulturalnych i sportowych dla uczestników, m.in. strzelnica.

Przypomnijmy, że inicjatorem usypania Kopca Wyzwolenia był śląski działacz ludowy i poeta Wawrzyniec Hajda. Budowa trwała w latach 1932-1937 dla uczczenia 250. rocznicy przemarszu husarii polskiej króla Jana III Sobieskiego pod Wiedeń oraz 15. rocznicy przyłączenia wschodniej części Górnego Śląska do Polski. W usypywanie Kopca zaangażowani byli mieszkańcy Piekar Śląskich, powstańcy śląscy, ale też ludzie z różnych części Polski, a także spoza naszego kraju. Kopiec stał się symbolem walki o polskość i pamiątką walk powstańców śląskich. W uroczystym poświęceniu w 1937 roku wzięły udział tłumy mieszkańców miasta, ale też m.in. ówczesny Wojewoda Śląski Michał Grażyński i wicepremier Eugeniusz Kwiatkowski.

Organizatorami wydarzenia 24 czerwca byli: Miasto Piekary Śląskie i Wojewoda Śląski.

Na uroczystościach gościli m.in.: Michał Wójcik – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, Jarosław Wieczorek – Wojewoda Śląski, insp. mgr Krzysztof Justyński – Komendant Wojewódzki Policji w Katowicach, mł. insp. mgr Marek Nowakowski – Komendant KMP w Piekarach Śląskich, insp. Szymon Herman – Komendant Powiatowy Policji w Tomaszowie Mazowieckim, st. bryg. mgr inż. Arkadiusz Biskup – Zastępca Śląskiego Komendanta Wojewódzkiego PSP, bryg. mgr Przemysław Pieniężny – Komendant KM PSP w Piekarach Śląskich, Pułkownik Grzegorz Gdula – Dowódca 34. Śląskiego Dywizjonu Rakietowego Obrony Powietrznej, Pułkownik SG Adam Jopek – Komendant Śląskiego Oddziału Straży Granicznej, Pułkownik dypl. Andrzej Dąbrowski – Dowódca 3. Warszawskiej Brygady Rakietowej Obrony Powietrznej, mjr Arkadiusz Kowalczyk, por. Jolanta Połeć i kpt. Mariusz Maury – z Wojskowej Komendy Uzupełnień w Chorzowie.

Byli także: dr inż. Piotr Buchwald – Przewodniczący Rady Miasta Piekary Śląskie, Grzegorz Gowarzewski – Wiceprzewodniczący Rady Miasta Piekary Śląskie, Gabriela Kossakowska – Wiceprzewodnicząca Rady Miasta Piekary Śląskie, Wojciech Szarama – Poseł na Sejm RP,  Barbara Dziuk – Poseł na Sejm RP, Jerzy Polaczek – Poseł na Sejm RP, prof. nadzw. dr hab. n. med. Bogdan Koczy, Halina Bieda – Dyrektor Muzeum Powstań Śląskich, Halina Obrębska-Hibner – Przewodnicząca Rady Seniorów w Piekarach Śląskich, Dariusz Kańtoch – Przewodniczący Komitetu Obywatelskiego Miasta Piekary Śląskie, Grzegorz Franki – Prezes Związku Górnośląskiego, Helena Leśniowska – Przewodnicząca Koła Związku Górnośląskiego w Piekarach Śląskich, Piotr Zalewski – Dyrektor Miejskiego Domu Kultury w Piekarach Śląskich, Joanna Naczyńska – Dyrektor Miejskiej Biblioteki publicznej w Piekarach Śląskich, Andrzej Kołodziejczyk, prezydenci miast, piekarscy radni i wielu innych wspaniałych gości.

Poniżej linki do filmów:

https://www.youtube.com/watch?v=fPiv6pbJH0M&feature=youtu.be

https://www.youtube.com/watch?v=_iQArjGL1ms&feature=youtu.be

https://www.youtube.com/watch?v=w6eTENyQwpc&feature=youtu.be

W załącznikach listy skierowane na obchody pod Kopcem przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę, Premier Beatę Szydło i prof. dr hab. Piotra Glińskiego – Wiceprezesa Rady Ministrów i Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Więcej zdjęć wkrótce.