Gminna Ewidencja Zabytków

Czym jest zabytek? Zgodnie z ustawową definicją określa się nim
nieruchomość lub rzecz ruchomą, ich części lub zespoły, które są dziełem
człowieka lub związane są z jego działalnością, będące świadectwem
minionej epoki lub zdarzenia, posiadających wartość historyczną,
artystyczną lub naukową, zachowanie których leży w interesie społecznym.

🔊 Przeczytaj na głos
Zgodnie z ustawą z dnia 23 lipca 2003 r. o
ochronie zabytków i opiece nad zabytkami możemy rozróżnić następujące
rodzaje ewidencji zabytków:
–  krajową ewidencję zabytków prowadzoną przez Generalnego
Konserwatora Zabytków w formie zbioru kart ewidencyjnych zabytków
znajdujących się w wojewódzkich ewidencjach zabytków;
– wojewódzką ewidencję zabytków prowadzoną przez wojewódzkiego konserwatora zabytków
w formie kart ewidencyjnych zabytków znajdujących się na terenie województwa;
– gminną ewidencję zabytków prowadzoną przez wójta, burmistrza lub
prezydenta miasta w formie zbioru kart adresowych zabytków nieruchomych z
terenu gminy;
– ewidencja zabytków znajdujących się na polskich obszarach morskich
prowadzoną przez właściwego dyrektora urzędu morskiego w formie zbioru
kart ewidencyjnych.
W dniu 05 czerwca 2010 r. nastąpiła nowelizacja ustawy o ochronie
zabytków i opiece nad zabytkami, zgodnie z którą prowadzenie gminnych
ewidencji zabytków stało się podstawowym obowiązkiem gmin w zakresie
opieki nad zabytkami. Na jednostkach samorządu terytorialnego spoczął
obowiązek przygotowania gminnej ewidencji zabytków w terminie do 3 lat
od wejścia w życie nowelizacji ustawy, czyli do dnia 5 czerwca 2013r.
Czym jest ewidencja? Jest to forma identyfikacji dziedzictwa
kulturowego lokalnej społeczności, a znaleźć się w niej miały zabytki
nieruchome wpisane do wojewódzkiego rejestru zabytków, zabytki
nieruchome znajdujące się w wojewódzkiej ewidencji zabytków oraz inne
zabytki nieruchome wyznaczone przez prezydenta miasta (wójta,
burmistrza) w porozumieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków.
Ewidencja zawiera podstawowe informacje, jak np.: dane administracyjne i
adresowe, rys historyczny, opis, zdjęcia oraz plany danego zabytku.
Wpis obiektu do ewidencji zabytków dokonuje się po wcześniejszym
uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków i jego akceptacji co do
faktu, że proponowana nieruchomość posiada cechy zabytkowe. W celu
wpisu obiektu do ewidencji nie prowadzi się postępowania
administracyjnego, w przeciwieństwie do wpisu do rejestru. Oznacza to,
iż właściciel nie jest informowany o zamiarze wpisania nieruchomości do
gminnej ewidencji zabytków.
W stosunku do obiektów budowlanych oraz obszarów, które nie są
wpisane do rejestru zabytków, lecz zostały ujęte w gminnej ewidencji
zabytków, pozwolenie na budowę lub rozbiórkę obiektu budowlanego wydaje
właściwy organ w uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków (art.
39 ust. 3. ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane). Podobnie
dzieje się w przypadku decyzji o warunkach zabudowy i ustaleniu
lokalizacji inwestycji celu publicznego, czy też decyzji o zezwoleniu na
realizację inwestycji drogowej, ustalenia lokalizacji kolejowej, lub o
zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie lotniska publicznego.
Ochronę zabytków i opiekę nad zabytkami obowiązkowo uwzględnia się także
podczas sporządzania lub aktualizacji miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego oraz studiów uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gmin.